Ngồi Sau XeDiêu Tam Tam mua bốn con dê lớn nhỏ. Chiều hôm ấy đến tìm Diêu nhị thúc và hai hàng xóm giúp đỡ dựng chuồng nhốt cừu. Bấy giờ Diêu nhị thúc không khỏi thay đổi cách nhìn đối với mấy cô cháu gái. Đầu tiên họ biết thu nhộng ve, ông cũng không cho là quan trọng, Tam Tam là một đứa con nít, có thể làm được gì? Sau lại nghe nói kiếm được mấy chục tệ, Diêu nhị thúc còn nói, không tồi, kiếm ra tiền là được!
Bây giờ, mấy con bé lại dắt dê về, Diêu nhị thúc không ngu ngốc, dê này, mấy chục tệ làm gì mà mua được, huống chi trên người mấy con bé là quần áo mới!
“Nghe nói con bắt đầu thu cá trê rồi hả?” Diêu nhị thúc hỏi, “Có thể kiếm tiền không? Dẫu sao mấy đứa cũng còn nhỏ, cẩn thận một chút, mặc kệ có làm ra tiền hay không, thì cũng phải cận thận trăm ngàn, nói sao thì cẩn thận cũng không mất tiền”.
Diêu Tam Tam cũng từng nghĩ, đầu thập niên 90, cơ hội mua bán rất nhiều, ví như thu nhộng ve, nhất định là chuyện có thể kiếm tiền, nhưng vì sao trong thôn lại không có ai làm?
Một mặt là tư tưởng của nông dân, sớm mấy năm trong dân chúng có câu tục ngữ: “Chơi rồng chơi hổ, không bằng chơi hai mẫu đất. Cho rằng cội nguồn vẫn tốt hơn, gai mắt việc buôn bán nhỏ; mặt khác, còn là vấn đề về lòng can đảm được hình thành lâu dài, còn chưa kiếm tiền đã bắt đầu sợ lỗ vốn.
Trong đầu toàn suy nghĩ “không được lỗ”, nên không dám làm gì cả, đi đâu làm ra tiền?
Diêu Tam Tam cười nói: “Chú hai, không lỗ đâu, ít nhiều cũng kiếm được mấy đồng lẻ, bốn chị em con không có cha mẹ ở nhà, cũng phải có tiền chi tiêu dầu muối củi lửa ạ”.
“Aiz, vậy con thử xem cũng được, cẩn thận một chút”. Chú hai vừa nói, vừa rót nước trộn bùn. Chuồng nhốt dê không phải công việc của một người, có hai hàng xóm giúp đỡ, chị em nhà họ Diêu cũng theo phụ, mượn mặt tường sau của chuồng heo, lại dùng đá tảng xây thêm ba mặt tường, phía trên dùng gỗ và rơm để làm trần, mất một buổi chiều, đã xây được một chuồng nhốt dê đơn giản, còn dùng một tấm ván làm thành cái cửa nhỏ.
“Không được đẹp lắm, nhưng buổi tối nhốt dê vẫn được. Có điều cửa này không chắc chắn, nếu có trộm vặt tới, cũng không cản được. Cũng may là nhà mấy đứa ở trong thôn, xung quanh đều có nhà”. Chú hai nhìn chuồng dê mới xây xong, nói chung cũng hài lòng.
“Buổi tối khóa lại, dù sao cũng hữu dụng”. Diêu Tiểu Đông nói. Xây chuồng dê xong, cô liền vội vàng kêu chú hai và hai người hàng xóm vào nhà uống nước. diễn｀đàñ｀lê｀quý๖ۣۜđôn Hàng xóm giúp đỡ lẫn nhau, thì nên đãi cơm, Diêu Tiểu Đông vừa định thu xếp, hai người hàng xóm đã vội vàng từ chối, nói mấy đứa nhỏ các cô ở nhà, là hàng xóm láng giềng, đãi cơm cái gì!
“Chú hai, nếu muốn xây tường rào, thì đại khái là phải tốn bao nhiêu tiền ạ?” Diêu Tam Tam hỏi. Cô thật lòng cảm thấy, không có tường rào thực sự không an toàn, bằng không, ban đầu Vương Tiểu Mãng cũng không vào sân nhà được. Cô tính nuôi một con chó, nhưng quan trọng nhất vẫn phải là xây tường rào.
Chú hai nhìn Diêu Tam Tam một cái, nói: “Xây tường rào, phải xem con định xây thể nào đã, đơn giản một chút, thì dùng đá tảng đắp, không tốn bao nhiêu, hai ba xe đá là được, không tính tiền công, thì nhiều lắm là 110 tệ. Nếu dùng xi măng, thì nhiều tiền hơn.
Chừng 100 tệ, Diêu Tam Tam thầm nghĩ, chờ kiếm thêm ít tiền nữa, xây tường rào này. Trong nhà có bốn cô gái nhỏ, không có tường rào, trước cửa để trống, thật không phải chuyện hay!
Biết nói sao đây, những năm này Diêu Liên Phát chỉ lo tránh kế hoạch, mấy việc trong nhà này, ông hoàn toàn không quan tâm đến.
Đến lúc khai giảng, suốt một tháng, Diêu Tam Tam kiếm chừng 300 tệ nhờ thu mua cá trê. Cộng thêm tiền lúc đầu thu nhộng ve còn sót lại, cô đi học, Tiểu Tứ đi học, tính ra cũng đủ. Về phần tiền tiêu xài hàng ngày của bốn chị em cô trước tết cũng không nhiều, rau nhà trồng, lương thực nhà, có mấy thứ lặt vặt cần phải mua khác, thì tiền ốc bán cho quán Dương Bắc Kinh cũng đủ rồi.
Cảm giác tự tay mình làm ra đồng tiền thật là tốt.
Trường Trung học phát thông báo nhập học, ngày ba mươi mốt có mặt để báo danh. Không hiểu sao, Diêu Tam Tam có chút kích động, tối hôm trước đã chuẩn bị, lấy sách mới mua ra, trang bị tốt hộp 乃út, tập. diễn｀đàñ｀lê｀quý๖ۣۜđôn Trước khi ngủ, cô còn nghĩ ngày mai phải mặc cái áo đỏ kia – đương nhiên là cái áo mới mua đó. Mang giày gì nhỉ? Mang giày vải đi, ngày đầu tiên trình diện có thể phải lao động, nhổ cỏ, quét dọn vệ sinh gì đó, mang giày xăng – đan không tiện…
Có cần phải hồi hộp đến vậy không? Thật là không chịu nổi mà! Diêu Tam Tam nhịn không được lại bắt đầu tự giễu mình, sao mình lại giống một đứa trẻ như vậy chứ! Nhưng mà lên Trung học, học thêm ba năm, ít gì cũng đủ tri thức để dùng nhỉ.
Chiếc xe đạp cũ kĩ trong nhà kia, Diêu Tam Tam thật sự không chạy được, xe đạp tầm vông kiểu cũ, cô leo lên rồi hai chân đều với không tới hai bàn đạp, lại nói chiếc xe kia hỏng rồi, chuông thì không kêu, còn mấy chỗ khác thì chỗ nào cũng kêu cọt kẹt lọc cọc, thật sự là rất khó đạp, nên Diêu Tam Tam dứt khoát không đi, tự đi bộ!
Trẻ em đi bộ đến trường Trung học, ở trong thôn cũng không phải chỉ có mình cô, khi đó xe đạp còn đắt, tiền thu nhập thấp, có nhiều gia đình không thể chuẩn bị xe đạp cho con. Sáu dặm đường, cũng không đáng lo.
Ngày ba mươi mốt, cô dậy thật sớm, Diêu Tiểu Đông cũng dậy thật sớm, cùng cô nấu ít cơm, cho cô ăn đi học.
Lúc Diêu Tam Tam ra cửa, lặng lẽ vào nhà ngó nhìn, Tiểu Tứ còn đang ngủ, Diêu Tiểu Cải cũng nằm trên giường, trông qua có vẻ còn đang ngủ, Diêu Tam Tam rón rén bước tới, kêu một tiếng: “Chị ba, em đi nha”.
“Đi đi đi đi, đừng có phá chị ngủ. Dù sao chị cũng không cần đi học, ngủ thêm lát nữa”.
Diêu Tam Tam đưa tay vỗ vỗ cô, xoay người đi ra ngoài. Cô biết tính khí chị ba là thế, ngoài miệng vẫn nói hoàn toàn ko quan tâm đến việc học, thậm chí còn khinh thường, nhưng thật ra thì, trong lòng luôn luôn để ý việc không thể đến trường học chữ. Diêu Tiểu Cải, thật sự là một cô gái khôn khéo và mạnh mẽ.
*Edit: Mèo Mạnh Mẽ*
Diêu Tam Tam ra khỏi nhà, đi trên con đường đất quen thuộc, trời còn sớm, cây cỏ ven đường còn đọng sương, tâm tình cô không khỏi tốt lên, bước chân cũng nhẹ nhàng hơn. Sáu dặm đường, hình như cũng đi rất vui vẻ.
Ngày trình diện đầu tiên, quả giống như Diêu Tam Tam đã nghĩ, điểm danh xong là quét dọn vệ sinh, ngay cả sách mới cũng không phát. Diêu Tam Tam được phân vào lớp bốn, giáo viên chủ nhiệm họ Hàn là một người còn trẻ, tuổi ngoài hai mươi. Được phân vào lớp còn có hai bạn học Tiểu học, đều là nam sinh, không có nữ sinh.
Cái khác, thì không biết. cô thật sự không phải một học sinh sôi nổi, càng sẽ không khiến người khác chú ý.
Quét dọn vệ sinh xong, giáo viên tuyên bố buổi chiều không đi học, ngày hôm sau học bình thường. Diêu Tam Tam và Diêu Linh Đệ cùng ra khỏi cổng trường. Diêu Lĩnh Đệ đạp xe đạp, dừng ở cổng trường nói với cô:
"Nếu không tôi đèo cậu nhé?"
“Thôi đi, cậu vừa biết chạy xe đạp, một mình còn chạy không xong, còn dám đèo tôi theo hả!”.
"Vậy. . . . . . tôi không chờ cậu nữa hả?"
Diêu Tam Tam khoát khoát tay: “Cậu đi trước đi, một chút là tôi tới nhà liền”.
Diêu Tam Tam có bản lãnh đi bộ, hai chân di chuyển không nhanh không chậm, rất nhanh đã ra khỏi thị trấn, đi trên một cây cầu đá lớn. Sở dĩ thị trấn Thạch Kiều gọi là Thạch Kiều, nghe nói cũng do có cây cầu đá lớn tuổi, về phần cầu đá kia lớn tuổi đến mức nào, thì Diêu Tam Tam không biết, dân chúng cũng không nói rõ được.
(*)Thạch kiều: cầu đá.
Diêu Tam Tam đi lên cầu đá, nhất thời hăng hái, dừng lại trên cầu nghỉ chân một chút. Cô mới vừa ngồi xuống ghế đá trên cầu, đã trông thấy Bào Kim Đông chạy xe đạp tới. Cũng trong mùa nghỉ hè, Diêu Tam Tam với Bào Kim Đông cùng thu cá trê, đưa đi Niệm Thành, nên đã rất thân thiết. Bào Kim Đông nhìn thấy cô, liền rất tự nhiên xuống xe nói với cô.
“Tam Tam, em được phân vào lớp mấy?”.
“Lớp bốn, giáo viên chủ nhiệm họ Hàn”. Diêu Tam Tam nói, “Anh Kim Đông, bài tập Trung học nhiều lắm sao? Em nghe bạn học kháo nhau, nói phải học anh văn, vật lý gì gì đó, rất khó, con gái học thì càng khó hơn”.
“Nói bừa, đứng đầu lớp anh chính là một nữ sinh đấy, rất giỏi anh văn. Anh đã nói với em rồi, miệng nữ sinh khéo hơn nam sinh, học anh văn nhất định là tốt hơn nam sinh rồi. Vật lý thì học kì sau mới học, cũng không khó mấy”. Bào Kim Đông nói rồi có chút ngượng ngùng, “Nhưng thành tích của anh không tốt lắm, nên không để tâm mấy, ba ngày câu cá hai bữa giăng lưới rồi”.
“Nghe nói còn phải học lớp tự học buổi tối nữa”.
“Tự học buổi tối là dành cho học sinh trọ ở trường đó, không trọ ở trường thì có thể không học. Dù sao thì anh cũng chưa từng học bao giờ”.
“Buổi trưa anh cũng về nhà ăn cơm hả?”.
“Mùa hè thì về nhà, đến mùa đông, giờ nghỉ trưa ngắn, anh đều ăn cơm ở đây, lấy vài cái bánh rán, cuốn với ít dưa muối gì đấy. Chủ nhiệm lớp anh là nữ, dạy rất nhiều, lại không cho học sinh ăn hẹ trong lớp, nếu không cuốn mấy cọng hẹ là được”.
Bào Kim Đông thuận miệng nói với Diêu Tam Tam về chút chuyện ở trường Trung học, giáo viên nghiêm khắc hơn Tiểu học, còn phải kiểm tra mỗi tháng, rồi có thể vào đoàn các thứ… Không bao lâu đã có thêm hai chiếc xe đạp tới đây, trên xe cũng là mấy đứa nhỏ của thôn Thổ Câu, cười hi hi ha ha trêu họ một lát rồi đi.
Bào Kim Đông vỗ vỗ yên xe đạp, nói: “Đi thôi, ngồi ở đây phơi nắng, em còn sợ cả hè chưa đủ đen hả? Anh đèo em”.
Dân địa phương gọi ngồi yên sau xe đạp là “ngồi sau xe”, Diêu Tam Tam liền thuận tiện đáp để Bào Kim Đông đèo về nhà, dọc đường đi không tránh khỏi bàn tán về “việc lớn” thu cá trê của bọn họ.
Tựu trường rồi, bọn họ không có thời gian đi thu là một lẽ, đám trẻ cũng không có thời gian bắt. Dĩ nhiên trông thôn cũng có trẻ không đi học, thỉnh thoảng cũng có người lớn đúng dịp bắt được, việc này Diêu Tam Tam cũng từng nghĩ đến, cô có thể để chị hai ở nhà thu, nhưng đoán chừng là thu được rất ít. Chủ nhật thì có thể thu nhiều hơn.
“Hôm nay anh đã nói với bạn học cùng lớp, thứ bảy này anh ở nhà thu, nhất định sẽ có người bắt, ít nhiều gì cũng có thể thu một mớ” Bào Kim Đông nói, “Hai em trai anh không giúp được, bọn nó cũng phải đến trường”.
Diêu Tam Tam đi ngang qua ngõ vào nhà mình thì nhảy xuống xe, vẫy tay nói với Bào Kim Đông: “Anh Kim Đông, cảm ơn anh nhé!”.
“Cảm ơn cái gì, chẳng phải em không có xe đi đó sao, sáng sớm mai anh tới đèo em”.
Diêu Tam Tam về đến nhà, Tiểu Tứ đang vui vẻ lật xem sách mới, hôm nay nó ghi danh vào lớp một, giáo viên phát cho hai quyển sách Ngữ văn và Toán học, dĩ nhiên là Tiểu Tứ cũng chưa từng biết gì, vườn trẻ cũng chưa từng học, nên chỉ có thể lật sách nhìn tranh vẽ, vừa thấy Diêu Tam Tam về, liền bỏ chạy tới đây hỏi cô”
"Chị tư chị tư, cái chữ này phải đọc làm sao?"
Diêu Tam Tam nhìn thấy, liền ngồi xuống nói với nó: “Đây không phải là chữ, là ghép vần, đọc ‘a’. Em nhìn người trong tranh nè, há to mồm aaa”.
“Ồ, chữ này là a, lúc trước em nghe Tiểu Bảo đọc aoe cả ngày”.
Diêu Tiểu Cải đi từ ngoài vào, đặt rổ xuống, trong rổ là đậu cô – ve, ớt cô mới hái ngoài vườn, cô nhìn thoáng qua hai em, không lên tiếng, ngồi một chỗ bóc gân đậu”.
Diêu Tam Tam biết trong lòng cô tiếc nuối, liền nhanh trí nói: “Chị ba, chị có muốn biết chữ không?”.
"Không muốn. Chị mười lăm rồi, chẳng lẽ còn phải theo Tiểu Tứ đi học lớp một à?”.
“Không đi học cũng được mà”. Diêu Tam Tam nói, “Ban ngày Tiểu Tứ học cái gì, buổi tối trở về em dạy chị học cái đó, vừa vặn ôn lại cho Tiểu Tứ. Như vậy chị cũng nhận biết được một số chữ thường dùng, chăm chỉ học vài năm, thì chị có thể xem hiểu văn chương trong sách rồi”.
Diêu Tiểu Cải sửng sốt một chút, nói: “Chị không học đâu, chị cũng đã lớn như vậy rồi, học nó thì có tác dụng gì?”.
“Tối thiểu thì chị ra cửa cũng có thể hiểu được cột mốc đường, tương lai làm ăn buôn bán, chị cũng có thể tính được sổ sách”. Diêu Tam Tam lắc lắc cánh tay chị ba, nói: “Chị ba, chị nghe em đi, chị thông minh như vậy, nhất định sẽ học rất nhanh, không tới hai năm, là chị có thể đọc sách rồi”.
"Thật hay giả? Chị chỉ sợ lúc nhỏ mình không có học lớp vỡ lòng, lớn lên đầu óc đần ra rồi, không thể học nữa”. Rõ ràng là Diêu Tiểu Cải đã động lòng, nhưng vẫn còn hơi do dự, hình như không đủ tự tin.
“Nói bậy không hà, lớn lên làm sao đần được? Mọi người đều càng lớn càng thông minh”. Diêu Tam Tam cố gắng động viên cô, “Nhất định chị sẽ học nhanh hơn Tiểu Tứ, với lại môn Toán, cả quyển sách năm một, đều là 12, 23, chị không học cũng có thể hiểu”.
Lúc Diêu Tiểu Đông bước vào, nghe họ nói thế, liền bảo: “Tam Tam, em mới vừa lên Trung học, buổi tối còn phải làm bài tập nữa, em lo học hành cho tốt đi, về sau chị sẽ trông Tiểu Tứ làm bài tập, nhân tiện dạy chị ba em luôn. Không cần yêu cầu cao, Tiểu cải, tối thiểu em cũng có thể biết chữ, biết tính sổ, đừng vì không biết chữ mà bị người ta lừa gạt”.
“Được, vậy em học, ít nhất cũng không thể thua Tiểu Tứ!” Diêu Tiểu Cải dậy lên ý chí chiến đấu, kết quả là Tiểu Tứ lắc đầu nhỏ, đáp một câu: “Ưm, chị cũng không nhất định sẽ giỏi hơn em đâu nha!”.
“Cái con nhỏ này!” Diêu Tiểu Cải với tay chỉ trán Tiểu Tứ, Tiểu Tứ vội vàng trốn đi, mấy chị em cười rộ lên.
*Edit: Mèo Mạnh Mẽ - *
Hôm sau, phải chính thức đi học, Diêu Tam Tam còn chưa ăn xong chén cơm, Bào Kim Đông đã ở bên ngoài kéo chuông xe thúc giục cô.
“Anh Kim Đông, anh đến đèo em thật hả?”.
"Nói lời giữ lời, anh đèo em theo cũng không tốn công, dù sao thì cũng hơn em dùng chân đi”.
Kết quả, năm đầu tiên của Diêu Tam Tam, cơ hồ đều ngồi sau xe Bào Kim Đông. Đi chung xe, đối với người trong thôn mà nói thì rất bình thường, tư tưởng của họ vốn đơn giản, nên cũng không nghĩ sai cho người khác. Ngược lại, vì Diêu Tam Tam nhỏ tuổi, người lại gầy gò, nên còn có người hỏi Bào Kim Đông, em gái cậu hả, nhỏ như vậy mà lên Trung học rồi sao?
Diêu Tam Tam nghe vậy trong lòng có chút sầu não. Không còn cách nào khác, dân quê nói, trẻ nhỏ có đứa cao sớm đứa cao trễ, cô tuyệt đối thuộc loại trễ, mười hai tuổi rồi, trong lớp lại được xem là cực kì thấp, chỗ ngồi là ngay dưới chỗ ngồi của giáo viên, cả ngày ăn bụi phấn giáo viên viết.
Với lại, đời trước cô lớn lên cũng không cao bao nhiêu.
Nhỏ nhỏ nhỏ, cô cũng không muốn tương lai dáng dấp nhỏ bé yếu ớt. Tâm nguyện hiện giờ của Diêu Tam Tam, là cao hơn đời trước, thân thể to khỏe hơn. Đối với phái nữ mà nói, to khỏe không phải là chuyện tốt, nhưng ở nông thôn đầu thập niên 90, phụ nữ khỏe mạnh, thật sự không phải là chuyện xấu.
Mặc dù biết mình lớn lên không thể trở thành một người phụ nữ cao khỏe như vậy, nhưng Diêu Tam Tam vẫn hi vọng mình có thể cao hơn một chút, khỏe mạnh hơn một chút, ít nhất cũng đừng có để người ta liếc mắt nhìn qua liền có cảm giác người nhỏ sức yếu.
