Phớt Lờ Tất Cả Và Bơ Đi Mà Sống - Chương 04

Tác giả: Huge Macleod

7. Mỗi người sinh ra đều có khả năng sáng tạo; mỗi người đều được phát cho một hộp chì màu từ nhà trẻ.
Nhưng khi bạn dậy thì, người ta lấy mất hộp chì màu và dúi vào tay bạn đám sách đại số, lịch sử, v.v... khô khan, chán ngấy. Và nhiều năm sau, đột nhiên bạn bị tấn công bởi “con bọ sáng tạo” chỉ là một giọng nói thì thầm bên tai, “Làm ơn trả lại 乃út chì màu cho tôi.”
Vậy là bạn thấy nôn nóng từ đâu tới, nó gần giống như một vị khách không mời vừa đặt chân tới bậc thềm nhà bạn. Mà đến tận bây giờ, bạn vẫn cảm thấy khá hài lòng khi đang nắm trong tay một công việc thực thụ, đang là một người bình thường…
Đến tận bây giờ.
Bạn không biết là mình có tài gì hay không, nhưng bạn nghĩ biết đâu đấy. Và ý nghĩ này khiến bạn phát hoảng. Vấn đề là dù bạn có giỏi thật đi chăng nữa thì bạn cũng chẳng biết tí gì về loại hình kinh doanh này. Bạn không quen bất cứ nhà xuất bản, đại lý hay nhà tư bản mạo hiểm nào hay bất cứ người nào trong giới thượng lưu. Một người bạn có anh em ở California cũng thuộc tầng lớp này, nhưng hơn hai năm qua bạn không hề liên lạc với họ…
Bên cạnh đó, nếu bạn viết sách, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không tìm được nhà xuất bản? Nếu bạn phát minh một phần mềm mới có khả năng thay đổi cả thế giới, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không tìm được hậu thuẫn tài chính? Nếu bạn viết kịch bản, lỡ bạn không tìm được nhà sản xuất thì sao? Và điều gì sẽ xảy ra nếu nhà sản xuất đó hóa ra lại là một kẻ lừa đảo? Bạn đã làm việc quần quật cả đời và bạn sẽ bị nguyền rủa nếu như đặt tất cả những nỗ lực đó vào một thứ, nhưng phía cuối cái cầu vồng khỉ gió kia lại không có hũ vàng nào cả…
He he. Đấy không phải là giọng nói thì thầm của bạn khi đòi trả lại hộp chì màu. Đấy là giọng nói khác, giọng nói người lớn, giọng nói chán ngắt và buồn tẻ của bạn đang ra sức tìm cách bắt giọng nói thì thầm đòi 乃út chì màu phải im miệng lại.
Giọng nói thì thầm của bạn không muốn bạn phải bán chác gì cả. Nó muốn bạn tạo ra một cái gì đó. Khác nhau nhiều đấy nhé. Giọng nói thì thầm của bạn chẳng quan tâm chút nào đến các nhà xuất bản, tư bản mạo hiểm, hay nhà sản xuất ở Hollywood.
Hãy tiến lên và tạo ra cái gì đó. Hãy tạo ra cái gì đó thật đặc biệt. Hãy tạo ra cái gì đó thật kì diệu có sức thổi bay ý nghĩ của bất cứ ai nhìn thấy nó.
Nếu cố gắng tạo ra thứ gì đó chỉ đủ đáp ứng cái nhìn phiến diện của bạn về một thị trường giả thuyết, bạn sẽ thất bại. Nếu tạo ra được thứ gì đó đặc biệt, mạnh mẽ, chân thực và đúng đắn, bạn sẽ thành công.
Giọng nói thì thầm không xuất hiện bởi vì nó quyết định rằng bạn cần phải có thêm tiền, hoặc bạn phải quan hệ với các ngôi sao điện ảnh. Giọng nói thì thầm quay trở lại bởi vì kiểu gì thì tâm hồn bạn cũng phụ thuộc vào nó. Có những điều bạn chưa nói, có những việc bạn chưa làm, có những ngọn đèn cần phải được bật lên, và cần phải được chăm sóc cẩn thận. Ngay bây giờ.
Như vậy, bạn cần phải lắng nghe giọng nói thì thầm đó, nếu không nó sẽ vụt tan biến… mang theo một phần rất lớn cuộc đời bạn.
Chúng chỉ là những chiếc 乃út chì màu. Ngày xưa ở nhà trẻ bạn không thấy sợ, vậy thì sao bây giờ bạn lại phải sợ chúng?
8. Giữ nghề kiếm cơm
Tôi không nói vậy vì lý do thông thường – vì trong trường hợp đó tôi nghĩ rằng ý tưởng của bạn sẽ thất bại. Tôi nói vậy bởi vì đột ngột nghỉ việc trong một giây phút sáng tạo bột phát vĩ đại luôn luôn, luôn luôn và luôn luôn đi ngược lại với cái tôi gọi là “Lý thuyết Tình & Tiền”.
LÝ THUYẾT TÌNH & TIỀN
Về cơ bản, mẫu người sáng tạo có hai loại nghề: Loại thứ nhất sáng tạo, quyến rũ. Loại thứ hai cơm áo gạo tiền. Cũng có lúc công việc chứa đựng cả hai yêu tố, nhưng không phải thường xuyên. Hai khía cạnh căng thẳng này luôn đóng vai trò trung tâm, không bao giờ lệch sang bên nào cả.
Một ví dụ điển hình là Phil bạn tôi, làm nghề nhi*p ảnh ở New York. Anh chụp những tấm ảnh thực sự hoang hại cho các tờ tạp chí hippie nhỏ - rõ ràng là chẳng được lợi lộc gì, nhưng nó giúp anh gây dựng kinh nghiệm cho bản thân. Rồi trên cơ sở đó, anh ra ngoài và có thời gian chụp cho một số catalogue bán lẻ. Chẳng hứng thú gì, nhưng cũng đủ chi trả cho cuộc sống.
Một ví dụ khác là mẫu người như Martin Amis, tác giả người Anh có sách thuộc loại bán chạy nhất. Anh viết tiểu thuyết “nghiêm túc”, nhưng cũng kiếm thêm thu nhập bằng cách thi thoảng viết bài cho các tờ báo của London, hoặc lâu lâu lại xuất hiện trên truyền hình (nhìn chung, tiền nhuận 乃út tiểu thuyết khá bèo bọt, ngay cả những ngôi sao như Amis cũng không phải là ngoại lệ).
Hoặc là giới diễn viên. Năm nay John Travolta xuất hiện trong một bộ phim đình đám như Pulp Fiction (“Tình”), năm sau anh sẽ tham gia một bộ phim li kì có ngân sách lớn nhưng dễ quên như Broken Arrow (“Tiền”).
Hoặc là họa sĩ. Anh bỏ cả tháng ra để vẽ những bức tranh màu xanh nước biển bởi vì đấy là màu ưa chuộng của các nhà sưu tập nổi tiếng trong dịp này (“Tiền”), tháng sau anh lại vẽ toàn tranh màu đỏ bởi vì trong thâm tâm anh ghét màu xanh nước biển và thích màu đỏ (“Tình”).
Hoặc là dân tin học. Thời gian làm việc ban ngày anh lập trình cho một doanh nghiệp vô danh (“Tiền”), rồi dành hết buổi tối và cuối tuần để viết các trò chơi máy tính rối mù, khó hiểu để chơi với đám bạn bè kĩ thuật của mình (“Tình”).
Phải cân bằng nhu cầu kiếm sống đàng hoàng, đồng thời vẫn duy trì được sự tự chủ trong sáng tạo của bản thân. Phương pháp của tôi là vẽ biếm họa và viết blog (“Tình”) song song với công việc kiếm cơm. (Xem mẹo số 3 để biết thêm chi tiết về công việc của tôi).
Tôi đang nghĩ về một nữ nhà văn trẻ phải làm phục bàn để kiếm sống thay vì có bài viết xuất hiện trên các tạp chí hiện đại và hấp dẫn… đang mơ ước đến ngày không phải chia đời mình ra một cách cay nghiệt như thế nữa.
Dần dần thì có thể phần “cay nghiệt” sẽ không còn nữa, nhưng “phép chia” thì vẫn phải có.
Hai khía cạnh căng thẳng này luôn đóng vai trò trung tâm không bao giờ lệch sang bên nào cả.
Và chẳng có ai là ngoại lệ cả. Dù đấy là người phục bàn phải bươn chải kiếm sống, hay là ngôi sao điện ảnh.
Khi bạn công nhận điều này, tôi muốn nói là thực sự công nhận điều này, vì một lý do nào đó sự nghiệp của bạn sẽ tiến nhanh hơn. Tôi không biết tại sao lại như thế. Chính những người không chịu chia tách cuộc sống theo cách này – họ chỉ muốn khởi động Ngày Đầu Tiên bằng cách bỏ công việc nhàm chán hiện tại và tiến thẳng đến vị trí một tác giả có sách bán chạy nhất – vâng, họ chẳng bao giờ thành công nổi cả.
Dù sao đi nữa, nó cũng có cái tên là “Lý thuyết Tình & Tiền”. Hãy coi nó là cuốn sách gối đầu giường của bạn đi.
9. Công ty ngăn cản sáng tạo sẽ không còn khả năng cạnh tranh với những công ty ủng hộ sáng tạo.
Bạn cũng không thể ép cấp dưới của mình trở thành thiên tài được.
Kể từ khi phát minh ra loại hình công ty hiện đại và khao học vào đầu thế kỷ XX, người ta đã hy sinh sức sáng tạo để nhường chỗ cho lợi ích của “thành viên nhóm”.
Cũng đúng thôi. Điều này mang lại nhiều tiền bạc hơn, bảo sao người ta không làm.
Chỉ có duy nhất một vấn đề. Thành viên nhóm không giỏi lắm trong việc tạo ra giá trị của bản thân. Họ không phải là những cá thể độc lập; họ cần phải có nhóm để tồn tại.
Vì thế, hiện nay, các công ty đang tràn ngập những kẻ không có khả năng tư duy độc lập.
“Tôi không biết. Anh nghĩ thế nào?”
“Tôi không biết. Anh nghĩ thế nào?”
“Tôi không biết. Anh nghĩ thế nào?”
“Tôi không biết. Anh nghĩ thế nào?”
“Tôi không biết. Anh nghĩ thế nào?”
“Tôi không biết. Anh nghĩ thế nào?”
Và chỉ thế thôi.
Tạo ra một thực thể có khả năng tồn tại về mặt kinh tế trong điều kiện thiếu thốn ý tưởng nguyên bản sẽ đồng nghĩa với việc tạo ra môi trường màu mỡ cho các loài ký sinh phát triển. Và đấy chính là những gì đang diễn ra từ trước đến nay. Vì thế bây giờ chúng ta có hàng triệu trên hàng triệu những con sán người đang phát triển ở thế giới phương Tây, ℓàм тìин với các bản trình chiếu PowerPoint và phè phỡn trên sức sáng tạo của người khác.
Hệ sinh thái đó sẽ ૮ɦếƭ.
Nếu bạn là người sáng tạo, nếu bạn có thể tư duy độc lập, nếu bạn có khả năng kết nối đam mê, nếu bạn vượt qua được sợ hãi mắc sai lầm, giờ đây công ty sẽ cần bạn hơn bao giờ hết. Và bây giờ công ty bạn không thể giả vờ như không biết gì cả về tình huống này nữa.
Vậy thì hãy lau bụi cây kèn và thổi vang lên đi. Chính xác là như thế đấy.
Và nếu bạn thấy mình không quá sáng tạo thì điều đó không đúng đâu, chỉ là một hạn chế tự áp đặt mà thôi. Chỉ mình bạn mới có thể quyết định là bạn có mang điều đó theo mình suốt đời hay không mà thôi. Cuộc đời ngắn ngủi lắm.
Theo dõi page để cập nhật truyện hay

Thử đọc